Burgemeester Bart Somers Hoe goed kent Bart Somers, burgemeester van Mechelen en Open VLD voorzitter, de Assyriërs in zijn stad? Als geboren Mechelaar heeft hij de stad zien evolueren naar een verzameling van vele gemeenschappen. Somers weet dat de Assyrische christenen migranten zijn uit de jaren ’80 en ‘90. ‘Mijn contact met hen is eerder sporadisch. Maar ik heb mij in hun geschiedenis verdiept en ik vermoed dat ik nu meer over hen weet dan de modale Mechelaar, die vaak niet goed beseft wie ze zijn en waar ze vandaan komen.’
Burgemeester Somers ziet de Assyriërs als een gesloten, op zichzelf gerichte groep. ‘Ik vermoed dat vele mensen dachten dat ze afkomstig waren van de moslimlanden in noordelijk Afrika. Maar dat is helemaal niet waar. De Assyriërs zijn juist heel christelijk en hebben zich hier ingewerkt in de kerkelijke kringen. Je hoort niet veel over hen, noch in de positieve, noch in de negatieve zin. De Marokkaanse gemeenschap komt veel meer in beeld.’ Bart Somers is niet te vinden voor de gemeenschapsaanpak zoals die in het verleden werd toegepast. ‘Als je een gemeenschap als dusdanig aanspreekt, verlies je de individuele verscheidenheid uit het oog. Dé Assyrische gemeenschap kom je op straat niet tegen. Deze kwestie heeft in de stad al veel discussie opgewekt en dat debat is heel bepalend voor het vastleggen van het beleid.’ Somers wil zich richten op het individu, met respect voor zijn achtergrond. ‘Ik vind zelfs dat er islamitische begraafplaatsen moeten worden voorzien. Ook onze kalender met feestdagen zou moeten worden aangepast aan de realiteit van vandaag. Een gemeenschap of groep die afkomstig is uit een andere cultuur, kan wel een beknellend effect hebben op de leden van die groep. Stereotiep omgaan met de eigen identiteit, dat moeten we doorbreken als we het wij versus zij willen wegwerken.’
Sterke woorden Als het gaat over inburgering, stelt Somers vast dat er nog veel werk aan de winkel is in Mechelen. Tot op heden zoekt de meerderheid van de allochtonen een huwelijkspartner in het land van herkomst. Dat is nefast volgens Somers en vooruitgang in dat verband koppelt hij aan een strengere wetgeving voor dergelijke huwelijken. ‘Allochtonen van de tweede of de derde generatie huwen met iemand uit het land van herkomst. Resultaat: thuis krijgt het Nederlands geen plaats in de opvoeding van de kinderen. Als zo’n kind schoolplichtig is, kent het onze taal onvoldoende of helemaal niet. Het verstaat niet wat er wordt verteld, er wordt mee gelachen, het eindigt achteraan in de klas. Dat is een achterstand die nooit meer in te halen valt.’ Somers noemt het onverantwoord ouderlijk gedrag. Hij beseft dat zijn sterke woorden de nekharen van velen zullen rechtzetten, maar hij wil duidelijk zijn. ‘Zeg je het met omwegen, dan laat je die mensen en hun kinderen in de steek. Ik wil niet sanctioneren, wel emanciperen. Mensen met een andere achtergrond zijn intelligent genoeg om dat te snappen. Ik behandel hen als volwassen individuen die zelf verantwoordelijk zijn voor hun daden.’ Mechelse Assyriërs halen hun huwelijkspartners niet uit het land van herkomst, Turkije. Dat is immers het land waaruit ze zijn gevlucht. Ze trouwen meestal binnen de eigen gemeenschap en gemengde huwelijken met Belgen zijn eerder de uitzondering. Dat heeft te maken met het christelijke geloof van de Assyriërs, ze vinden dat onvoldoende terug bij hun stadsgenoten. En scheidingen, die bij ons heel gewoon zijn geworden, zien ze helemaal niet zitten. Dergelijke traditionele moraal komt nu overdreven ouderwets over. Maar je kan het ook anders bekijken: als Vlaams verleden dat door nieuwkomers uit Oost-Turkije wordt bewaard in het moderne Mechelen. Of noem het de oudchristelijke weerhaak van de Assyrische integratie.
Tekst en foto - Nathalie Leemans
|